Trong hệ thống mạng máy tính hiện nay, dây mạng xoắn đôi (twisted pair cable) là loại cáp phổ biến nhất dùng để truyền tín hiệu giữa các thiết bị như máy tính, switch, router, modem… Tuy nhiên, khi tiến hành bấm đầu RJ45 cho dây mạng, nhiều người vẫn còn nhầm lẫn giữa hai chuẩn bấm thông dụng: T568A và T568B.
Vậy chuẩn T568A và T568B khác nhau như thế nào, nên dùng chuẩn nào và trong trường hợp nào? Cùng tìm hiểu kỹ hơn trong bài viết dưới đây để tránh những lỗi kết nối đáng tiếc trong quá trình thi công mạng.
1. Tìm Hiểu Về Dây Mạng Xoắn Đôi
Dây mạng xoắn đôi (UTP – Unshielded Twisted Pair) là loại dây được thiết kế gồm 4 cặp dây đồng, mỗi cặp xoắn lại với nhau nhằm giảm nhiễu điện từ và hạn chế tín hiệu suy hao.
Dây xoắn đôi thường được sử dụng với đầu cắm RJ45 và được bấm theo một trong hai chuẩn sau:
Chuẩn T568A
Chuẩn T568B
Cả hai chuẩn này đều được tiêu chuẩn hóa bởi tổ chức TIA/EIA (Telecommunications Industry Association / Electronic Industries Alliance), cụ thể là trong tiêu chuẩn TIA/EIA-568.
2. Cấu Trúc Màu Sắc Trong Chuẩn T568A và T568B
Cả T568A và T568B đều có 8 chân tiếp xúc (pin) ứng với 8 lõi dây mạng. Điều khác biệt nằm ở thứ tự màu dây khi bấm vào đầu RJ45.
🔹 T568A – Thứ tự màu dây:
Chân | Màu Dây |
---|---|
1 | Trắng/Xanh Lá |
2 | Xanh Lá |
3 | Trắng/Da Cam |
4 | Xám (Trắng/Nâu) |
5 | Nâu |
6 | Da Cam |
7 | Trắng/Xám (Trắng/Nâu) |
8 | Nâu |
🔹 T568B – Thứ tự màu dây:
Chân | Màu Dây |
---|---|
1 | Trắng/Da Cam |
2 | Da Cam |
3 | Trắng/Xanh Lá |
4 | Xanh Lá |
5 | Trắng/Nâu |
6 | Nâu |
7 | Trắng/Xám |
8 | Xám |
Như vậy, sự khác biệt rõ ràng nhất giữa hai chuẩn này chính là vị trí hoán đổi giữa cặp dây màu cam và màu xanh lá.
3. Phân Biệt Cáp Thẳng và Cáp Chéo
Khi bấm dây mạng, bạn có thể chọn một trong hai kiểu:
🔸 Cáp thẳng (Straight-through)
Bấm cùng chuẩn ở hai đầu: T568A – T568A hoặc T568B – T568B.
Sử dụng để kết nối thiết bị khác loại: máy tính → switch/router, laptop → modem, switch → router…
🔸 Cáp chéo (Crossover)
Bấm khác chuẩn ở hai đầu: một đầu T568A, đầu kia T568B.
Dùng để kết nối thiết bị cùng loại: máy tính → máy tính, switch → switch, router → router…
Trong thực tế hiện nay, đa số các thiết bị mạng hiện đại đã hỗ trợ auto-MDI/MDI-X, nghĩa là có thể tự động điều chỉnh chế độ gửi/nhận tín hiệu nên việc phân biệt cáp chéo hay cáp thẳng không còn quá nghiêm ngặt như trước.
4. Ưu Nhược Điểm Của T568A và T568B
T568A
Ưu điểm:
Là chuẩn ưu tiên trong các hệ thống mạng mới theo tiêu chuẩn TIA/EIA-568.
Được khuyến nghị sử dụng bởi các cơ quan chính phủ và tổ chức quân đội Mỹ.
Nhược điểm:
Không phổ biến trong dân dụng và doanh nghiệp nhỏ.
Nếu không đồng bộ với hệ thống cũ (đã dùng T568B), dễ gây lỗi tín hiệu.
T568B
Ưu điểm:
Phổ biến trong thi công mạng dân dụng và văn phòng nhỏ.
Đồng bộ với nhiều thiết bị mạng hiện tại.
Nhược điểm:
Không phải là chuẩn ưu tiên trong các hệ thống mạng tiêu chuẩn mới.
5. Nên Chọn T568A Hay T568B?
✅ Tình huống sử dụng T568A:
Hệ thống mạng mới hoàn toàn và theo chuẩn khuyến nghị quốc tế.
Môi trường yêu cầu tuân thủ tiêu chuẩn kỹ thuật cao (chính phủ, quân đội…).
✅ Tình huống sử dụng T568B:
Hệ thống mạng văn phòng, nhà ở đã có sẵn hạ tầng cũ.
Dễ dàng bảo trì, thay thế và phổ biến với thợ kỹ thuật.
Lưu ý quan trọng:
Dù bạn chọn chuẩn nào, điều quan trọng là phải bấm đúng và đồng nhất cả hai đầu (nếu là cáp thẳng) để đảm bảo truyền tín hiệu tốt nhất.
6. Hướng Dẫn Cách Bấm Dây Mạng T568A hoặc T568B
Dụng cụ cần chuẩn bị:
Kìm bấm mạng RJ45
Đầu cắm RJ45
Dao tuốt dây mạng
Thiết bị test mạng
Các bước thực hiện:
Tuốt vỏ dây mạng khoảng 2-3 cm, lộ ra 8 sợi dây nhỏ.
Gỡ xoắn và duỗi thẳng các dây.
Xếp dây đúng thứ tự màu theo chuẩn T568A hoặc T568B.
Cắt đều đầu dây, chừa khoảng 1.2 – 1.5 cm.
Đút dây vào đầu RJ45, đảm bảo từng sợi vào đúng vị trí.
Dùng kìm bấm mạng bấm chặt đầu RJ45.
Kiểm tra kết nối bằng thiết bị test dây mạng.
7. Lỗi Thường Gặp Khi Bấm Dây Mạng Và Cách Khắc Phục
Lỗi thường gặp | Nguyên nhân | Cách khắc phục |
---|---|---|
Không nhận tín hiệu mạng | Bấm sai chuẩn, sợi dây lỏng, sai vị trí | Kiểm tra lại thứ tự màu và bấm lại |
Tốc độ mạng chập chờn | Cáp kém chất lượng, tiếp xúc kém | Sử dụng dây Cat5e trở lên |
Chập mạch, gây nhiễu | Các lõi dây chạm nhau | Cắt và bấm lại đúng kỹ thuật |
8. Tổng Kết
Việc hiểu rõ sự khác biệt giữa T568A và T568B không chỉ giúp bạn bấm dây mạng đúng chuẩn, mà còn đảm bảo hệ thống mạng hoạt động ổn định và hiệu quả. Dù là người dùng cá nhân hay kỹ thuật viên chuyên nghiệp, nắm vững kiến thức cơ bản này là điều vô cùng cần thiết.
Nếu bạn chưa chắc chắn về khả năng bấm dây chính xác, hãy tìm đến Dịch vụ bấm dây mạng tại nhà từ các trung tâm sửa chữa máy tính – để đảm bảo chất lượng kết nối mạng luôn đạt mức tối ưu.